Wednesday, May 15, 2013

Κύκλος «¡España!» (V) - Τελευταία συναυλία 24/5

Σε συνεργασία με την Πρεσβεία της Ισπανίας στην Αθήνα και το Ινστιτούτο Θερβάντες της Αθήνας

 Η περίφημη ραψωδία για ορχήστρα «Εσπάνια» του Εμμανυέλ Σαμπριέ. Μια δεξιοτεχνική μεταγραφή για πιάνο και ορχήστρα της γνωστής Ισπανικής Ραψωδίας του Ισαάκ Αλμπένιθ, με σολίστ την γνωστή πιανίστα Δανάη Καρά. Και η ευφυής, αστραφτερή Σουίτα Κάρμεν του Ροντιόν Σεντρίν. Είναι τα τρία έργα γαλλικής, ισπανικής και ρωσικής πατρότητας αντίστοιχα, αλλά ιβηρικής εμπνεύσεως που επελέγησαν από την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών για την συναυλία που θα δώσει υπό την μουσική διεύθυνση του Μιχάλη Οικονόμου, την Παρασκευή 24 Μαϊου, στις 20.30, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, κλείνοντας με τον πιο γοητευτικό και εορταστικό τρόπο τον φετινό θεματικό της κύκλο «¡España!».

Η ραψωδία «Εσπάνια» αποτελεί αναμφισβήτητα τα διασημότερο έργο του Εμμανυέλ Σαμπριέ. Γράφτηκε αμέσως μετά το, 5μηνης διάρκειας, ταξίδι που είχε κάνει ο Γάλλος συνθέτης στην Ισπανία μαζί με την σύζυγό του και με νωπές τις εικόνες και τις μελωδίες που είχε συλλέξει από την Ιβηρική χερσόνησο: Από τον Ιούλιο έως τον Δεκέμβριο του 1882, το ζεύγος Σαμπριέ είχε ταξιδέψει από την χώρα των Βάσκων στον Βορρά ως την Ανδαλουσία στον Νότο, σταματώντας σε όλες τις σημαντικές πόλεις. Η μουσική, ο χορός, η φύση και οι άνθρωποι (ιδίως οι γυναίκες) της Ισπανίας συγκίνησαν τον Γάλλο συνθέτη, που κράτησε αναλυτικές σημειώσεις σχετικά με χορούς και ρυθμούς που ανακάλυπτε κατά την διάρκεια του ταξιδιού... Η ραψωδία «Εσπάνια» παρουσιάστηκε για πρώτη φορά τον Νοέμβριο του 1883, υπό την μουσική διεύθυνση του Σαρλ Λαμουρέ και έκτοτε κέρδισε μία σταθερή θέση στο ρεπερτόριο των μεγάλων συμφωνικών σχημάτων.

Σαφώς επηρεασμένη από παραδοσιακούς ισπανικούς ρυθμούς, χορούς και τραγούδια, η Ισπανική Ραψωδία γράφτηκε από τον Αλμπένιθ το 1886 και παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στην Μαδρίτη τον Μάρτιο της επόμενης χρονιάς. Η πρόθεση του συνθέτη ήταν να γράψει ένα έργο για πιάνο και ορχήστρα. Δυστυχώς η παρτιτούρα χάθηκε και σώθηκε μόνο μία αρχική εκδοχή για δύο πιάνα, καθώς και μία μεταγραφή της ραψωδίας από τον ίδιο τον Αλμπένιθ για σόλο πιάνο. Μετά τον θάνατό του, η Ισπανική Ραψωδία ενορχηστρώθηκε μεταξύ άλλων και από τον Κριστόμπαλ Χάλφτερ, κορυφαίο εκπρόσωπο της μουσικής πρωτοπορίας στην Ισπανία κατά το δεύτερο ήμισυ του 20ού αιώνα. Με αυτήν την περίφημη μεταγραφή του 1960 θα ερμηνεύσει η Κ.Ο.Α. την Ισπανική Ραψωδία, συμπράττοντας με την Δανάη Καρά.

Σήμα-κατατεθέν της μουσικής του Ρώσου συνθέτη Ροντιόν Σεντρίν είναι η εκλεκτικότητα, η οποία αφομοιώνει με αξιοθαύμαστη ομοιογένεια τις πιο ετερόκλητες επιρροές, από τις κλασικές φόρμες και την πρωτοπορία του 20ου αιώνα ως την παραδοσιακή μουσική της γενέτειράς του. Τέτοια στοιχεία φέρει και η Σουίτα «Κάρμεν», μπαλέτο, βασισμένο στην μουσική της ομώνυμης όπερας του Ζωρζ Μπιζέ, το οποίο γράφτηκε από τον Σεντρίν το 1967 για την σύζυγό του, διάσημη Ρωσίδα μπαλαρίνα Μάγια Πλισέτσκαγια. Η ίδια πρωταγωνίστησε στην πρεμιέρα του μπαλέτου από τα Μπολσόι στην Μόσχα, στις 20 Απριλίου 1967. Η πρώτη εκείνη παρουσίαση είχε όμως πολύ ατυχή έκβαση: Το σοβιετικό καθεστώς κατέκρινε το μπαλέτο και απαγόρευσε περαιτέρω παρουσιάσεις του, θεωρώντας πως χλεύαζε το αριστούργημα του Μπιζέ και εκχυδαϊζε την βασική ηρωίδα Κάρμεν. Παρενέβη όμως ο Ντμίτρι Σοστακόβιτς και ως προέδρος τότε της Ένωσης Συνθετών της Σοβιετικής Ένωσης κατόρθωσε να πείσει τα ανώτατα κυβερνητικά στελέχη για την αξία του έργου και την άρση της απαγόρευσης. Σήμερα, η Σουίτα «Κάρμεν» αποτελεί ίσως το δημοφιλέστερο έργο του Σεντρίν.
 
Μιχάλης Οικονόμου
 ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΒΡΑΔΙΑΣ  ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ
-----------------------------------------------------------------------
Παρασκευή, 24 Μαϊου, 20.30
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών,
Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης

ΕΜΜΑΝΥΕΛ ΣΑΜΠΡΙΕ (1841–1894)
«Εσπάνια», ραψωδία για ορχήστρα

ΙΣΑΑΚ ΑΛΜΠΕΝΙΘ (1860–1909)
Ισπανική ραψωδία, έργο 70 (μεταγραφή για πιάνο και ορχήστρα από τον Κριστόμπαλ Χάλφτερ)

ΡΟΝΤΙΟΝ ΣΕΝΤΡΙΝ (γεν.1932)
Σουίτα μπαλέτου «Κάρμεν», βασισμένη στην μουσική της ομώνυμης όπερας του Ζωρζ Μπιζέ

Σολίστ                              Δανάη Καρά, πιάνο
Μουσική Διεύθυνση        Μιχάλης Οικονόμου

Δανάη Καρά
Τιμές εισιτηρίων: €25 (Διακ.), 20, 15, 10, 5 (φοιτητές, νέοι έως 25, άνεργοι, ΑΜΕΑ)
Πληροφορίες: Κρατική Ορχήστρα Αθηνών
Τ. 210 7257601-3
Αγορά εισιτηρίων: Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
Τ. 210 7282333

*Tης συναυλίας θα προηγηθεί στις 19:45 δωρεάν εισαγωγική ομιλία, για τους κατόχους εισιτηρίων.

No comments: