Tonino Carotone: caótico, erótico y ...

Πριν λίγες μέρες, μετά το τέλος άλλης μιας πετυχημένης συναυλίας του Tonino Carotone και της παρέας του σε ένα κατάμεστο Half Note, καταφέραμε με λίγους καλούς φίλους από το Ιspania.gr να κλέψουμε 2 λόγια από έναν εξαντλημένο ύστερα από σχεδόν 2 ½ ώρες ασταμάτητου τραγουδιού και χορού Tonino.

Όταν του είπαμε ότι για κάποιους από μας είναι η πέμπτη φορά που τον ακούμε από κοντά, αφού μας ευχαρίστησε γελώντας και κοροϊδεύοντάς μας χαϊδευτικά ότι είμαστε τυχεροί, συνέχισε σε τελείως διαφορετικό τόνο. Με λίγη πίκρα, ίσως και με λίγο θυμό σχολίασε:
«Οι συμπατριώτες μου δεν με έχουν ακούσει ποτέ να τραγουδάω. Οι φίλοι από τα παιδικά μου χρόνια στην Παμπλόνα δεν έχουν έρθει ποτέ σε συναυλίες μου, ενώ αντίθετα ξένος κόσμος όπως εσείς με αγαπά και με προτιμά και έρχεται επανηλλημμένα να με δει στις live εμφανίσεις.»
Ουδείς προφήτης στον τόπο του, ο Τονίνο προφανώς δεν αποτελεί εξαίρεση και από ό,τι φαίνεται έχει αποδεχτεί το γεγονός, από τη στιγμή που όπου τραγουδά βρίσκει μια μεγάλη ζωηρή παρέα να τον περιμένει με ανοιχτές αγκαλιές, έτοιμοι όλοι για να διασκεδάσουν και να μοιραστούν μια όμορφη στιγμή. Η αίσθηση που μας άφησε από την συναυλία αλλά και από την κουβέντα που κάναμε, είναι ότι τα έχει βρει με τον εαυτό του και σαν άνθρωπος και σαν καλλιτέχνης και αυτό του επιτρέπει να χρησιμοποιεί ένα οξύ χιούμορ και αυτοσαρκασμό που τον έκαναν να τραγουδά σε διάφορα σημεία της παράστασης το στιχάκι "Tonino Carotone: caótico, erótico y μαλάκας", χτυπώντας ρυθμικά με το χέρι το στήθος του!
Ο Carotone έρχεται στην Αθήνα από το barrio του Lavapiés στην Μαδρίτη, μια μποέμικη κοσμοπολίτικη καλλιτεχνική γειτονιά όπου περισσότερος από τον μισό πληθυσμό δεν είναι ισπανικής καταγωγής και έτσι μπορεί κανείς να γιορτάσει στους δρόμους από το τέλος του Κινεζικού χρόνου ως το Ραμαζάνι. Έχει αφήσει πολλά χρόνια πίσω του την χώρα των Βάσκων, ενώ κάνει τακτικά ταξίδια στην Ιταλία για λόγους δουλειάς, όπου εκεί γράφει και τα άλμπουμς του. Για την Ελλάδα μας λέει:
«Αν και κάνω εμφανίσεις κάθε χρόνο στη χώρα σας, θα ήθελα να μπορούσε να έρχομαι ακόμα πιο συχνά γιατί μου αρέσει η ζωντάνια του κοινού. Μου αρέσει να ταξιδεύω στα νησιά και στα χωριά σας, να γνωρίζω τους ντόπιους και να κάνω παρέα μαζί τους, με κρητικό ρακί ή τσικουδιά στο ποτήρι.»

Σε μια κουβέντα με έναν πολιτικοποιημένο αριστερό Βάσκο, που προτίμησε στα νιάτα του να μπει στην φυλακή πολιτικός κρατούμενος σαν αντιρρησίας συνείδησης καθώς ήταν ενάντια στην υποχρεωτική στρατιωτική θητεία, δεν θα μπορούσαμε να μην αναφερθούμε στην δύσκολη οικονομική και κοινωνική κατάσταση που αντιμετωπίζει η Ελλάδα, αλλά και άλλες χώρες της Ευρώπης.
Αυτό που εντυπωσιάζει τον Tonino είναι η έντονη αντίδραση των νέων ανθρώπων ενάντια στην ευρύτερη κατάσταση αλλά και στα μέτρα που προσπαθούν να μας επιβάλλουν και στη δεινή κατάσταση στην οποία θέλουν να μας φυλακίσουν.
«Αυτό που ξεκίνησε να συμβαίνει στην Ελλάδα τα τελευταία 2 χρόνια είναι μοναδικό και πραγματικά βγάζω το καπέλλο στην ελληνική νεολαία. Η πολιτισμική κατάσταση στην Ελλάδα δίνει σημεία αισιοδοξίας και είναι θετική, σε αντίθεση με το πως είναι τα πράγματα στην Ισπανία αλλά και γενικότερα στην Ευρώπη. Δεν μπορώ να πιστέψω ότι ούτε καν στο Βερολίνο δεν υπάρχουν αντιδράσεις και επανάσταση από τον κόσμο που να εκφράζονται μέσα από πολιτιστικές ενέργειες και ανατροπές. Αυτό με στεναχωρεί ιδιαίτερα και με αγχώνει για το μέλλον όλων μας, γι αυτό και χαίρομαι ιδιαίτερα για τους νέους συμπατριώτες σας που επαναστάτησαν και έδειξαν ένα στίγμα υγιούς αντίδρασης. Δεν είναι βέβαια αρκετό για να αλλάξει την κατάσταση, αλλά είναι πολύ σημαντικό να διδαχτούν οι επόμενες γενιές ότι υπάρχει και κάτι ακόμα πέραν αυτού του απόλυτου και άγριου καταναλωτισμού που μας καταδυναστεύει. Γιατί κακά τα ψέματα, μας έχουν ολους προδώσει, υπάρχει μια συστηματική διάλυση της μεσαίας τάξης που τείνει να εξαφανιστεί με ρυθμούς αντίθετους από ό,τι στην Γαλλική Επανάσταση. Η αστική τάξη έχει συρρικνωθεί και πέσει σε χαμηλότερη θέση, η εργατική τάξη έχει πάει κατά διαόλου και μένει να κυριαρχεί πλέον η τράπεζα κρατώντας μας δέσμιους, αφού όλοι είμαστε πλέον χρεωμένοι μέχρι τον λαιμό με υποθήκες και δίνουμε κάθε μέρα όλο και περισσότερα χρήματα σε τόκους.»
Ο Tonino Carotone είναι συνειδητοποιημένος και πολιτικοποιημένος πολίτης και έχει θέσεις για τα αίτια που έχουν οδηγήσει μεγάλο μέρος της Ευρώπης σε αυτήν την δύσκολη κατάσταση.
«Το ευρώ έχει μεγάλο μέρος της ευθύνης για την οικονομική κρίση στην Ευρώπη, υπήρξε η πλήρης εξαπάτηση για την Ελλάδα, τώρα για την Ιρλανδία και θα ακολουθήσουν και άλλοι. Πρέπει να επιστρέψουμε στο νόμισμα της κάθε χώρας και να ρίξουμε την αξία του γιατί για παράδειγμα πώς θα τραβήξει η Ελλάδα τουρισμό που είναι και το βασικό προϊόν της, με ένα ευρώ τόσο ακριβό; Πώς θα ανταγωνιστεί τις μεγαλύτερες και πιο εύρωστες οικονομικά χώρες όπως η Ιταλία; Η Ελλάδα έχει πιο ποιοτικό τουρισμό, ανώτερο προϊόν και καλύτερες προϋποθέσεις σε αυτόν τον τομέα, αλλά δεν την βοηθά το εννιαίο νόμισμα, που λειτουργεί υπέρ των πιο δυνατών. Άλλο ένα πρόβλημα που πιστεύω ότι λειτουργεί σαν τροχοπαίδι στην Ελλάδα είναι ότι αν και χρωστάτε πολλά χρήματα, οι κυβερνήσεις σας συνεχίζουν να ξοδεύουν τεράστια ποσά σε στρατιωτικό εξοπλισμό. »
Και στην Ισπανία; Τί συμβαίνει εκεί άραγε;
«Στην Ισπανία πάλι, μαζί με την άνοδο των τιμών εξαιτίας του ευρώ, η μεγάλη καταστροφή ήρθε με την διάλυση του τομέα των κατασκευών, όπου ξαφνικά ξεφούσκωσε η «φούσκα» και η ανεργία πέταξε έξω από κάθε όριο και φαντασία, αφήνοντας τον κόσμο υπερχρεωμένο και χωρίς δουλειά. Γιατί ο κόσμος απέκτησε ένα επίπεδο ζωής ανώτερο από τις οικονομικές του δυνατότητες ούτως ή άλλως και με το ευρώ η κατάσταση ξέφυγε από κάθε έλεγχο. Είναι ντροπή αυτό που συμβαίνει. Το να καταργήσουμε το ευρώ και να γυρίσουμε στα παραδοσιακά μας νομίσματα, είναι ίσως μια ελπίδα.»
Αναρωτιόμαστε αν οι καλλιτέχνες μπορούν να βοηθήσουν με κάποιον τρόπο σε αυτές τις έκτακτες συνθήκες κρίσης. Ο καλλιτέχνης Tonino, και εδώ έχει σαφή θέση:.
«Ο καλλιτέχνης μπορεί μόνο να βοηθήσει τον κόσμο να νοιώσει πιο χαρούμενος για λίγο. Γιατί κακά τα ψέμματα, δεν έχουμε άλλη δύναμη. Εγώ μόνο τραγουδώ, δεν μπορώ να κάνω πολιτική, απλά εκφράζω αυτά που νοιώθω με τον τρόπο μου τραγουδώντας και ελπίζω να δώσω λίγη χαρά σε αυτόν που με ακούει και μέχρι εκεί.
Με λεφτά ή χωρίς λεφτά ο κόσμος συνεχίζει να υπάρχει και χρειάζεται πηγές χαράς. Και τελικά, αυτοί που έχουν περισσότερα λεφτά και δύναμη είναι και οι λιγότεροι ευτυχισμένοι. Βλέπετε κατοίκους μιας φτωχής χώρας στην Κεντρική και Νότια Αμερική που ενώ ζουν σε συνθήκες μεγάλης φτώχειας και δεν έχουν τίποτα, νοιώθουν χαρούμενοι μόνο με ένα τραγούδι του Julio Iglesias για παράδειγμα. Εγώ πάλι νοιώθω ευτυχισμένος όταν τραγουδώ για σας, για τον κόσμο, όταν μοιράζομαι την αγάπη μου για το τραγούδι. Ακόμα περισσότερο, όταν τραγουδώ για ανθρώπους όπως τους νέους Έλληνες που σήμερα αγωνίζονται, που πετούν πέτρες στο σύστημα, που βγαίνουν στο δρόμο και φωνάζουν για να διεκδικήσουν ελευθερία από τα διεθνή δεσμά και αυτό σας το ξαναλέω, δεν το βλέπουμε να συμβαίνει δυστυχώς αλλού...»

Τον ρωτάμε περισσότερες λεπτομέρειες για ένα τραγούδι που ακούσαμε στο Half Note με τίτλο "El carcelero" (Ο δεσμοφύλακας) το οποίο δεν ανήκει στα πιο γνωστά της δισκογραφίας του. Αναρωτιόμαστε αν είναι καινούργιο.
«Αυτό το τραγούδι είναι αντίθετα πολύ παλιό. Το έγραψα όταν βρέθηκα στην φυλακή πολιτικός κρατούμενος, επειδή ήμουν ενάντια στην στρατιωτική θητεία. Μην ξεχνάτε ότι στην Ισπανία είχαμε για σχεδόν 40 χρόνια στρατιωτική δικτατορία. Πέρασα από 20 φυλακές, ξεκινώντας από την Παμπλόνα, το Μπούργος και καταλήγοντας στην Μαδρίτη. Δεν μπορείτε να φανταστείτε πόσο δυνατό με έκανε αυτή η εμπειρία και πόσο με γέμισε σαν άνθρωπο το ότι πολέμησα για τα ιδεώδη μου, γι αυτό που ήταν σημαντικό για μένα. Η δική μου γενιά έπρεπε να πολεμήσει γι αυτό στην Ισπανία. Σήμερα υπάρχουν άλλοι λόγοι, αλλά και πάλι είναι πολύ έντονη η ανάγκη για μάχη, υπάρχουν πολλά φλέγοντα θέματα για τα οποία ο κόσμος πρέπει να αντιδράσει. Όταν ήμουν στη φυλακή είχα γράψει άλλο ένα αντιπολεμικό τραγούδι με τίτλο "Insumisión" (Ανυποταξία), που είναι τελικά η χειρότερη κατάρα των λαών. Όταν το τραγουδούσα στην αυλή της φυλακής με έβαζαν στην απομόνωση για τιμωρία. Όταν έβγαινα το ξανατραγουδούσα. Αντιδρούσα με τον τρόπο μου, με τους στίχους και την κιθάρα.»
Σε σχόλιό μας ότι και σήμερα είμαστε λίγο πολύ φυλακισμένοι, ο Carotone αντιδρά αρκετά έντονα, ίσως γιατί στην Ισπανία έζησαν την εμπειρία μιας πολύχρονης σκληρής δικτατορίας που δεν τους επέτρεπε ούτε καν την τοπική γλώσσα τους να χρησιμοποιούν και έπρεπε να κρύβονται ακόμα και όταν γιόρταζαν τα έθιμά τους.
«Τα όρια της ελευθερίας ίσως για μας φαίνονται σχετικά, αλλά μην ξεχνάτε ότι οι πραγματικοί φυλακισμένοι είναι αυτοί που βρίσκονται στις φυλακές, που ζουν πίσω από τα κάγκλεα.. Εμείς έχουμε ελευθερία, έχουμε δικαίωμα επιλογής. Σίγουρα υπάρχει μια γενικότερη αντίφαση... γιατί επιζητούμε την δημοκρατία και ο μόνος τρόπος να την κατακτήσουμε είναι μέσα από την επανάσταση. Αλλά η επανάσταση με τα όπλα δεν μπορεί να λειτουργήσει, γιατί καταλύει την έννοια της δημοκρατίας. Οπότε υπάρχει αδιέξοδο. Στην Ελλάδα όμως φαίνεται να έχει δημιουργηθεί μια αστική επανάσταση που δεν υπάρχει πια στην υπόλοιπη Ευρώπη και αυτό την κάνει να ξεχωρίζει. Υπάρχει και η Εκκλησία που θα πρέπει να πάρει μέρος και να ενωθεί μαζί σας στον αγώνα, όπως έκανε και στην Επανάσταση ενάντια στους Τούρκους. Να γίνει μία προσέγγιση και εσωτερική συζήτηση για το θέμα σε ευρύ επίπεδο, όχι μόνο από τους αναρχικούς.»
Γνωρίζει αρκετά πράγματα για τις πρόσφατες περιφερειακές εκλογές στην Ελλάδα και εκφράζει την αισιοδοξία του για την απόφαση των Θεσσαλονικαίων να εκλέξουν δήμαρχο τον Μπουτάρη. Αναγνωρίζει όμως ότι ο Σοσιαλισμός και στην Ελλάδα αλλά και στην Ισπανία είναι πλέον είδος προς εξαφάνιση, οι έννοιες και οι πολιτικές έχουν τελείως βγει από τις αρχικές πορείες τους, αφήνοντας τον κόσμο αποσυντονισμένο και ιδεολογικά ξεκρέμαστο. Για την πολιτική κατάσταση στην Χώρα των Βάσκων, νοιώθει απογοητευμένος.
«Η αριστερή πτέρυγα στην Χώρα των Βάσκων βρίσκεται στην παρανομία, δεν γίνεται πλέον αποδεκτή σαν κόμμα στο κοινοβούλιο. Η βάσκικη αριστερά είναι απαγορευμένη. Δεν μπορεί να συμμετέχει στην κυβέρνηση των Βάσκων, γιατί κατηγορείται ότι ανήκει και υποστηρίζει την ΕΤΑ, δηλαδή την ένοπλη πάλη. Ότι είναι τρομοκρατική οργάνωση. Αυτά είναι υπερβολές, η αριστερά στην Χώρα των Βάσκων έχει μεν εθνικιστικό χαρακτήρα αλλά λειτουργεί με τις ιδέες και όχι με τα πολυβόλα... δεν υπάρχει θέμα μιλιταριστικό, γιατί έτσι δεν υπάρχει και περίπτωση ειρήνης. Αυτές οι απαγορεύσεις όμως είναι ακραίες και απογοητευτικές για το μέλλον.»
Κάπου εδώ, αποφασίσαμε να αφήσουμε τον Tonino να ξεκουραστεί, αφού ανανεώσαμε το ραντεβού μας για την επόμενη φορά που θα έρθει να μας παρηγορήσει και να μας χαρίσει χαρά με τα τραγούδια, τους στίχους, το κέφι και τον χορό του. Χωρίς υποκρισία, απλά, ειλικρινά, αλλά πάντα με πάθος και με ένταση. Όπως είναι και η ζωή του, λίγο πολύ...


ΥΓ. Στέλιο, αν δεν ήσουν εσύ, αυτή η συνέντευξη δε θα είχε γίνει ποτέ. Σε ευχαριστώ!
Παναγιώτη, όμορφο ενθύμιο οι φωτογραφίες και τα videos που τράβηξες. Να είσαι καλά! Εύχομαι σύντομα στην επόμενη συναυλία να το κάψουμε και πάλι όλοι μαζί!