Friday, November 30, 2007

Joaquín Sabina & Chavela Vargas



Noches de Boda - Joaquín Sabina

Que el maquillaje no apague tu risa,
que el equipaje no lastre tus alas,
que el calendario no venga con prisas,
que el diccionario detenga las balas,
Que las persianas corrijan la aurora,
que gane el quiero la guerra del puedo,
que los que esperan no cuenten las horas,
que los que matan se mueran de miedo.
Que el fin del mundo te pille bailando,
que el escenario me tiña las canas,
que nunca sepas ni cómo, ni cuándo,
ni ciento volando, ni ayer ni mañana.

Que el corazón no se pase de moda,
que los otoños te doren la piel,
que cada noche sea noche de bodas,
que no se ponga la luna de miel.
Que todas las noches sean noches de boda,
que todas las lunas sean lunas de miel.

Que las verdades no tengan complejos,
que las mentiras parezcan mentiras,
que no te den la razón los espejos,
que te aproveche mirar lo que miras.
Que no se ocupe de tí el desamparo,
que cada cena sea tu última cena,
que ser valiente no salga tan caro,
que ser cobarde no valga la pena.
Que no te compren por menos de nada,
que no te vendan amor sin espinas,
que no te duerman con cuentos de hadas,
que no te cierren el bar de la esquina.

Que el corazón no se pase de moda,
que los otoños te doren la piel,
que cada noche sea noche de bodas,
que no se ponga la luna de miel.
Que todas las noches sean noches de boda,
que todas las lunas sean lunas de miel.

Wednesday, November 28, 2007

Λεπτομέρεια


Τί είναι τελικά πιο σημαντικό;

Η συνολική εικόνα;

Ή μήπως η λεπτομέρεια;

Αυτό που δεν φαίνεται με την πρώτη ματιά.

Πόσο καθοριστικό μπορεί να είναι;

Πόσο επικίνδυνο μπορεί να γίνει;

Ή τελικά, καλύτερα να διατηρούμε μια τέτοια απόσταση, ώστε να μένουμε στην συνολική εικόνα;

Friday, November 23, 2007

Αρνί στο σιφνέικο μαστέλο

Το παραδοσιακό φαγητό της Κυριακής του Πάσχα στη Σίφνο, είναι το αρνάκι ψητό στο μαστέλο.
Για συντομία αποκαλούμε πλέον το φαγητό μαστέλο από το όνομα του σκεύους στο οποίο ψήνεται, ένα πήλινο κιούπι σε μέγεθος κουβά που χωρά άνετα 5 κιλά αρνί, ίσως και 6. Μαστέλο μπορούμε να βρούμε πλέον στα μαγαζιά της Σίφνου οποιαδήποτε εποχή του χρόνου, ένα από τα καλά και τα κακά του τουρισμού. Απλή η διαδικασία, χρειάζεται όμως αρκετό χρόνο.
Από το βράδυ πλένουμε καλά το αρνί και το χωρίζουμε σε μεγάλα κομμάτια. Αλατοπιπερώνουμε.
Το ακουμπάμε σε πορσελάνινο (αν είναι δυνατόν) σκεύος και το καλύπτουμε ΟΛΟΚΛΗΡΟ με κόκκινο κρασί. Το αφήνουμε όλη την νύχτα να "μεθύσει".
Το επόμενο πρωί βάζουμε στον πάτο του μαστέλου κλιματόβεργες (ώστε να μην "αρπάξει" το κρέας στο ψήσιμο) και από πάνω τοποθετούμε προσεκτικά το αρνάκι. Γεμίζουμε με τα υγρά της μαρινάδας. Ρίχνουμε και 2 ματσάκια ψιλοκομμένο άνιθο. Λίγο φρέσκο βούτυρο και λίγο λάδι. Προσθέτουμε συμπληρωματικά αλατοπίπερο και αυτό είναι όλο!
Για καλύτερο αποτέλεσμα, φτιάχνουμε ένα ζυμάρι με αλεύρι και νερό και καλύπτουμε με αυτό το άνοιγμα του μαστέλου. Αλλιώς, και το αλουμινόχαρτο κάνει μια χαρά τη δουλειά του, αρκεί να το σφίξουμε στις άκρες, να εφαρμόζει όσο το δυνατόν καλύτερα.
Ψήνουμε στους 150 βαθμούς Κελσίου, για 4 ώρες. Ξεσκεπάζουμε και αφήνουμε για καμιά ωρίτσα ακόμα να πάρει χρώμα. Δεν ανεβάζουμε τη θερμοκρασία, οι 150 βαθμοί είναι ό,τι χρειάζεται για να μην ξεραθεί.
Σερβίρουμε με -τί άλλο;- καππαροσαλάτα σιφνέικη.
Του πάνε πολύ και πατάτες φούρνου. Εγώ τις βράζω με την φλούδα, ίσα να αρχίσουν να τρυπιούνται με το πηρούνι (γύρω στα 15 λεπτά). Τις ξεφλουδίζω και τις ψήνω για 1-1 1/2 ώρα στους 200 βαθμούς Κελσίου, με αρκετά κρεμμύδια χονδροκομμένα, λευκό κρασί, ελαιόλαδο και αρκετό λεμονοχυμό. Αλατοπίπερο, πάπρικα και ρίγανη. Λουκούμι γίνονται, την τελευταία φορά που τις έφτιαξα θα έλεγα ότι έγινε "μάχη" για το ποιος θα φάει την τελευταία από 4 1/2 κιλά πατάτες!

Wednesday, November 21, 2007

Apple & Quince Crumble

Πώς αλλιώς μπορώ άραγε να ονομάσω το Apple Crumble της Σκωτσέζας φίλης μας Liz, στο οποίο έχω προσθέσει κυδώνια, ξηροκάρπια και σαμιώτικο γλυκό κρασί;
Μάλλον είναι το "γλυκό του Πειρατή". Που ανοίχτηκε επιτέλους στη "θάλασσα", αφού με ταλαιπώρησε αρκετές μέρες. Αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία...
Κυδωνομηλοψιχουλογλυκό
Για την βάση
2 κυδώνια
2 ξινόμηλα
καρύδια
σταφίδες
1 λεμόνι
βιτάμ
γλυκό σαμιώτικο κρασί
3-4 κ.σ.ζάχαρη
κανέλλα
γαρύφαλο
τζίντζερ
Για το crumble
170 γρ.αλεύρι *
75 γρ.καρύδια τριμμένα *
130 γρ.ζάχαρη
110 γρ.βούτυρο
κανελογαρύφαλο
Για την κρέμα
Κατά βούληση, υπάρχει στο blog συνταγή για κρεμ ανγκλαίζ, αλλά και μια ετοιματζίδικη κρέμα αραβοσίτου βανίλια με πολύ περισσότερα υγρά, μια επιπλέον βανιλίνη, το ζουμί που έχει περισσέψει από το βράσιμο των φρούτων και λίγο λικέρ μαστίχα (περνάω τη φάση της μαστίχας προφανώς) για το άρωμα, μπορεί να κάνει μια χαρά τη δουλειά της αν βιαζόμαστε ή βαριόμαστε.
Κόβουμε και σωτάρουμε για 15' τα κυδώνια με λίγο νερό, βιτάμ, χυμό λεμονιού, γλυκό κρασί σαμιώτικο και τα μπαχαρικά. Προσθέτουμε τα ξινόμηλα, τις σταφίδες, τα καρύδια κομένα στην μέση και συνεχίζουμε μέχρι να μαλακώσουν.
Φτιάχνουμε το crumble, αλέθοντας τα καρύδια και προσθέτοντας στα στέρεα υλικά το βούτυρο ελαφρώς λειωμένο. Τρίβουμε με τα δάχτυλα, μέχρι να γίνει το μείγμα σαν μικρά ψιχουλάκια.
Σε βαθύ πυρίμαχο βάζουμε στον πάτο τα φρούτα με τρυπητή κουτάλα ώστε να μην έχουν πολλά υγρά και από πάνω απλώνουμε το crumble.
Ψήνουμε σε προθερμασμένο στους 180 βαθμούς φούρνο, για 35'. Προσέχουμε να μην αρπάξει το πάνω μέρος του γλυκού.
Σερβίρουμε με κρεμ ανγκλαίζ ή με ό,τι κρέμα αντέχουμε να φτιάξουμε.
* Η Liz μου είχε προτείνει σαν εναλλακτική στη συγκεκριμένη ποσότητα αλευριού και ξηρών καρπών (με σταθερές τις ποσότητες ζάχαρης και βουτύρου), 2 ακόμα εκδοχές: 110 γρ.αλεύρι ολικής άλεσης και 100 γρ.porridge oats, ή 110 γρ.αλεύρι και 110 γρ.musli. Δεν έχω δοκιμάσει καμμία από τις δύο ακόμα.

Monday, November 19, 2007

Ήταν τελικά Πειρατές οι Ποιητές; Ή μήπως το αντίστροφο;

Θησαυρός μου είναι το καράβι μου
Θεός μου είναι η ελευθερία μου
νόμος μου η δύναμη του ανέμου
μοναδική πατρίδα μου η θάλασσα...

Θα μπορούσε να είναι ένας κάποιος πρόλογος για ένα "επετειακό" κείμενο.

Αν και ελαφρώς "μαϊμού" στο ξεκίνημά του, το κίνημα του Ισπανικού Ρομαντισμού κατάφερε να αφήσει ανεξίτηλα τ'αχνάρια του στο χρόνο.

Το Τραγούδι Του Πειρατή, του Espronceda, αδιάψευστη μαρτυρία.

La Canción Del Pirata
José de Espronceda

Con diez cañones por banda1,
viento en popa, a toda vela ,
no corta el mar, sino vuela
un velero bergantín.3

Bajel4 pirata que llaman,
por su bravura, el Temido,
en todo mar conocido
del uno al otro confín.5

La luna en el mar riela,6
en la lona7 gime8 el viento,
y alza9 en blando movimiento
olas de plata y azul;

y ve el capitán pirata,
cantando alegre en la popa,
Asia a un lado; al otro, Europa,
y allá a su frente, Εstambul.

Navega, velero mío,
sin temor,
que mi enemigo navío10,
ni tormenta, ni bonanza11
tu rumbo a torcer12 alcanza,
ni a sujetar tu valor.

Veinte presas13
hemos hecho,
a despecho
del inglés,
y han rendido15
sus pendones16
cien naciones
a mis pies.

Que es mi barco mi tesoro,
que es mi Dios la libertad;
mi ley, la fuerza del viento;
mi única patria, la mar.

Allá muevan feroz guerra
ciegos reyes
por un palmo17 más de tierra,
que yo tengo aquí por mío
cuanto abarca el mar bravío,
a quien nadie impuso leyes.

Y no hay playa,
sea cualquiera,
ni bandera
de esplendor,
que no sienta
mi derecho
y dé pecho18
a mi valor.

Que es mi barco mi tesoro,
que es mi Dios la libertad;
mi ley, la fuerza del viento;
mi única patria, la mar.

A la voz de "¡Barco viene!"
es de ver
cómo vira19 y se previene
a todo trapo20 a escapar;
Que yo soy el rey del mar,
y mi furia es de temer.

En las presas
yo divido
lo cogido
por igual:
Sólo quiero
por riqueza
la belleza
sin rival.

Que es mi barco mi tesoro,
que es mi dios la libertad;
mi ley, la fuerza del viento;
mi única patria, la mar.

¡Sentenciado estoy a muerte!
Yo me río:
no me abandone la suerte,
y al mismo que me condena
colgaré de alguna entena21
quizá en su propio navío.

Y si caigo,
¿qué es la vida?
Por perdida
ya la di
cuando el yugo22
del esclavo,
como un bravo
sacudí.23

Que es mi barco mi tesoro,
que es mi Dios la libertad;
mi ley, la fuerza del viento;
mi única patria, la mar.

Son mi música mejor
aquilones;24
el estrépito25 y temblor
de los cables sacudidos,
del negro mar los bramidos26
y el rugir27 de mis cañones.

Y del trueno
al son violento,
y del viento
al rebramar28,
yo me duermo
sosegado,29
arrullado30
por el mar.

Que es mi barco mi tesoro,
que es mi Dios la libertad;
mi ley, la fuerza del viento;
mi única patria, la mar.


1 por ... a cada lado
2 a... a toda velocidad
3 velero... barco de velas
4 barco
5 límite
6 brilla
7 en... (fig.) en las velas
8 (inf: gemir) (fig.) se lamenta
9 levanta
10 nave, barco
11 mar tranquilo
12 cambiar
14 a... a pesar del
15 entregado
16 banderas o estandartes
17 (fig) cantidad insignificante
18 dé... (fig) pague tributo
19 muda de dirección
20 a... a toda velocidad
21 mástil
22 yoke
23 (me) quité
24 vientos del norte
25 estruendo, gran ruido
26 ruidos del mar furioso
27 ruido, estruendo
28 bramar o soplar violentamente
29 sereno
30 adormecido

Το Τραγούδι Του Πειρατή έχει μελοποιηθεί από τους heavymetalάδες Tierra Santa του "νοικοκυρεμένου" Logroño, κατά συνέπεια το μουσικό συνοδευτικό άκουσμα αποτελεί απλή υπόθεση στο παρόν κείμενο.

Wednesday, November 14, 2007

Όταν σε τυλίγει η νύχτα

Αυτές τις μέρες ακούω το Gitano Cubano του Manzanita, που χάθηκε τόσο πρόωρα στα 48 του χρόνια, αφήνοντας πίσω του αυτήν την ερωτικά σπασμένη φωνή και το γεμάτο δεξιοτεχνία παίξιμο της κιθάρας, που κάνουν ακόμα και σήμερα την καρδιά όσων αγαπούν το flamenco να χτυπά πιο γρήγορα όταν ακούν το έργο του.

Το Gitano Cubano, που κυκλοφόρησε στα τέλη του 2002, είναι το κύκνειο άσμα του. Μέσα από αυτό, ο σπουδαίος cantaor "εφορμά" στο son cubano αποφασισμένος να το γεμίσει με άρωμα flamenco, να το προσαρμόσει στα δικά του μουσικά μέτρα και σταθμά. Στο ταξίδι τον συνοδεύουν οι συνοδοιπόροι του στο flamenco Raimundo Amador και Lolita, ενώ η Lucrecia από τον κόσμο της salsa ερμηνεύει μαζί του μια ενδιαφέρουσα εκδοχή του Dos Gardenias.

Ένα από τα πιο όμορφα παλαιότερα τραγούδια του Manzanita, το Cuando la noche te envuelve, με στίχους γεμάτους αγάπη, παρακάλεσα την πολυτάλαντη Γητεύτρια να μας το μεταφράσει και να το αναρτήσουμε ταυτόχρονα στα blogs μας, καθώς έχει την ικανότητα να αποδίδει πιστά το κλίμα και το νόημα ενός ποιήματος από τα ισπανικά στα ελληνικά. Σε ευχαριστώ πολύ Γητεύτρια για την προθυμία και για την μετάφραση. Είναι χαρά μου που "βρεθήκαμε" σε αυτόν τον χώρο.

Όταν σε τυλίγει η νύχτα

Όταν τη νύχτα σε τυλίγουν
τα φτερά από το τούλι του ονείρου
και οι μακριές σου βλαφαρίδες
φαίνονται τόξα από έβενο,
για ν' ακούω τα χτυπήματα
της ανήσυχης καρδιάς σου
και να στηρίζω το κοιμισμένο
κεφάλι σου στο στήθος μου,
θα έδινα, ψυχή μου,
ό,τι έχω,
το φως, τον αέρα
και τη σκέψη!

Όταν βυθίζονται τα μάτια σου
σ' ένα αόρατο αντικείμενο
και τα χείλη σου λάμπουν
από την αντανάκλαση του χαμόγελού σου,
για να διαβάσω πάνω στο μέτωπό σου
την απόκρυφη σκέψη
που περνά σαν το σύννεφο
της θάλασσας πάνω στο μεγάλο καθρέφτη,
θα έδινα, ψυχή μου,
ό,τι επιθυμώ,
τη φήμη, το χρυσάφι,
τη δόξα και το ταλέντο!

Όταν σιωπά η γλώσσα σου
και πιέζεται η ανάσα σου,
και τα μάγουλά σου φλέγονται
και μισοκλείνεις τα μαύρα μάτια σου,
για να δουν ανάμεσα σπ' τις φλεβαρίδες τους
να λάμπει με υγρή λάβα
ο καυτός σπινθήρας που εκτινάσσεται
από το ηφαίστειο των επιθυμιών,
θα έδινα, ψυχή μου,
ό,τι ελπίζω,
την πίστη, το πνεύμα
τη δόξα και τον ουρανό.


Ακούμε:

Cuando la noche te envuelve - Manzanita

Dos gardenias - Manzanita con Lolita

Saturday, November 10, 2007

Manzanita, Verde, Kosmos 9.36



Βλέπουμε και ακούμε τον Manzanita με τους Ketama στο Verde σε απόσπασμα από την ταινία Flamenco του Carlos Saura. Οι στίχοι του τραγουδιού είναι από το Romance Sonámbulo του Lorca.

Στον ραδιοφωνικό σταθμό Kosmos 9.36, τις τελευταίες μέρες ακούγεται συχνά το συγκεκριμένο τραγούδι, στην αρχική του εκτέλεση από τον Manzanita. Τελικά έχουμε να κάνουμε με "διαδραστικό" σταθμό, που ακούγεται αλλά και που "ακούει" τους φίλους ταυτόχρονα. Παρά την κρίση που πέρασε λόγω πολιτικών αλλαγών, αρχίζει και πάλι ο Kosmos να βρίσκει τις ισορροπίες του, αν και μας λείπουν πολύ κάποιοι από τους παλιούς παραγωγούς.

Ας επιστρέψουμε στον συγχωρεμένο τον Manzanita, για τον οποίο εδώ είχα γράψει παλαιότερα. Ακούω ότι προσπαθεί να κάνει καριέρα στο τραγούδι και ο γιος του José Ortega, που όμως δεν έχει αυτήν την τόσο ξεχωριστή υπέροχη χροιά στην φωνή που έκανε αγαπητό τον πατέρα του. Στην αναμονή, είναι μικρός ακόμα.

Friday, November 02, 2007

Θρηνώντας για έναν από τους νεκρούς

Σήμερα γιορτάζεται η Μέρα των Νεκρών στο Μεξικό.

Για τους νεκρούς των αυτοχθόνων λαών της Αμερικανικής ηπείρου, ένα από τα πρώτα κείμενα που έχουν φτάσει στα χέρια μας, την εποχή που η Ευρώπη "συναντούσε" την Αμερική, είναι το Apu Inca Atawallpaman .

Πρόκειται για μια ελεγεία ανώνυμου ποιητή που μεταδιδόταν αρχικά προφορικά, γραμμένη στη συνέχεια στη γλώσσα quechua και μεταφρασμένη από τον José María Arguedas στα ισπανικά (castellano).

Οι στίχοι μιλούν για την καταστροφή του κόσμου των Incas μετά την εισβολή των Ισπανών στην Αμερικανική Ήπειρο. Στο ποίημα κυριαρχεί ο πόνος και ο θρήνος για την δολοφονία του αυτοκράτορα Atahualpa στην Cajamarca το 1532 και είναι η γραπτή απόδειξη της πρώτης μεγάλης πολιτισμικής κρίσης που υπάρχει χαραγμένη στην μνήμη των αυτοχθόνων της Αμερικής.
Apu Inca Atawallpaman
(Elegía quechua anónima, s.XVII, traducido por José María Arguedas)

¿Qué arco iris es este negro arco iris
que se alza?
Para el enemigo del Cuzco horrible flecha
que amanece.
El sol vuélvese amarillo, anochece,
misteriosamente;
amortaja a Atahualpa, su cadáver
y su nombre;
la muerte del Inca reduce
al tiempo que dura una pestañada.
Su amada cabeza ya la envuelve
el horrendo enemigo;
y un río de sangre camina, se extiende,
en dos corrientes.
Enriqueciendo con el oro del rescate
el español,
su horrible corazón por el poder devorado
con ansias cada vez, cada vez más oscuras,
fiera enfurecida.

Les diste cuanto pidieron, los colmaste;
te asesinaron sin embargo
¿Soportará tu corazón,
Inca,
nuestra errabunda vida
dispersada,
por el peligro sin cuenta cercada, en manos ajenas,
pisoteada?
Tus ojos que como flechas de ventura herían,
ábrelos
tus magnánimas manos
extiéndelas
y con esta visión fortalecidos
despídenos.

Tους έδωσες όσα σου ζήτησαν, τους γέμισες χρυσάφι
παρόλα αυτά σε δολοφόνησαν
Θα αντέξει η καρδιά σου
Ίνκα
την περιπλανώμενη ζωή μας
διασκορπισμένη,
από τον κίνδυνο χωρίς έλεγχο πολιορκημένη, σε ξένα χέρια
ποδοπατημένη;
Τα μάτια σου σαν βέλη κινδύνου πλήγωναν
άνοιξέ τα
τα μεγαλόψυχα χέρια σου
άπλωσέ τα
και με αυτό το όραμα ενθαρρύνοντας
αποχαιρέτησέ μας.

Día de Muertos

Thursday, November 01, 2007

Λατρεύω*!


Adoro - Armando Manzanero

Adoro* la calle en que nos vimos,
la noche cuando nos conocimos.
Adoro las cosas que me dices,
nuestros ratos felices,
los adoro, vida mía.
Adoro la forma en que sonríes
y el modo en que a veces me riñes.
Adoro la seda de tus manos,
los besos que nos damos,
los adoro, vida mía.
Y me muero por tenerte junto a mí,
cerca, muy cerca de mí, no separarme de ti.
Es que eres mi existencia, mi sentir,
eres mi luna eres mi Sol,
eres mi noche de amor.
Adoro el brillo de tus ojos,
lo dulce que hay en tus labios rojos.
Adoro la forma en que me besas
y hasta cuando me dejas
yo te adoro, vida mía,
yo te adoro, vida mía.



Μια μέρα σαν την σημερινή, ένα τραγούδι που μιλά για λατρεία είναι ίσως το πιο κατάλληλο.

Αισθαντική η Olga Guillot, σε "παλαιότερης κοπής" εκδοχή.

Συμπαθής η προσπάθεια του Bisbal με συνοδεία στο πιάνο από τον ίδιο τον Armando Manzanero (που έχει γράψει το τραγούδι).

Η πιο αγαπημένη μου εκτέλεση πάντως παραμένει χωρίς δεύτερη σκέψη αυτή της Chavela Vargas. Ίσως επειδή μου ακούγεται πιο πειστικός ο τρόπος που εκφέρει το adoro...

Adoro - Chavela Vargas

Καλό Μήνα να έχουμε και να χαιρόμαστε τους Εορτάζοντες!

*adoro = λατρεύω