Κάτω από το φεγγάρι

Πριν λίγες μέρες ξαναείδα το Μambo Kings μετά από αρκετά χρόνια. Και πάλι ξεχώρισα την Celia Cruz, το να την βλέπεις και να την ακούς σε όποια φάση της καρριέρας της είναι απόλαυση διαρκείας.

Γύρω στα τέλη του 50, με την ορχήστρα Sonora Mantancera λικνιζόταν τραγουδώντας "Κάτω από το Φεγγάρι", ένα μείγμα mambo και salsa με επιρροές από την Κούβα, το Πουέρτο Ρίκο αλλά και την ΝεοΥορκέζικη latin σκηνή της εποχής.

"Αν θες να δοκιμάσεις την τύχη σου στην αγάπη
πάμε Nέγρο μου
κάτω από το φεγγάρι...
Το ίδιο στην Κούβα
και στην Καταλούνια
είμαι φωτιά
κάτω από το φεγγάρι...
Λένε ότι μια μέρα
χάθηκε η Τούλα
και την βρήκαν...
πού την βρήκαν αγόρι μου;
Κάτω από το φεγγάρι!"

Bajo la luna - Celia Cruz

"Κάτω από το φεγγάρι" σε ένα νησί του Ιονίου χορέψαμε κάποια στιγμή οι compañeros, σε πείσμα των τούρκικων αμανέδων. Άλλη μια όμορφη στιγμή στο κομπολόϊ. Πώς κυλά ο χρόνος!

Τάσος Αθανασιάδης - ο Άνθρωπος

Έφυγε ο Τάσος Αθανασιάδης. Ο Συγγραφέας, ο Ακαδημαϊκός, ο Φιλαδελφειώτης, ο Φίλος, ο Σύζυγος, ο Άνθρωπος. Πάνω από όλα, ο Άνθρωπος.

Η είδηση του θανάτου του με πήγε πολλά χρόνια, όταν -σχεδόν παιδί εγώ ακόμα- είχα την τύχη να τον γνωρίσω από κοντά και να του πάρω μια συνέντευξη για μια τοπική εφημερίδα της γειτονιάς που πέρασε μεγάλο μέρος της ζωής του σαν παιδί αλλά και σαν ενήλικας. Ήταν τόσο απλός στο μεγαλείο του, που μου έστειλε ένα μπιλιετάκι μετά τη δημοσίευση της συνέντευξης για να με ευχαριστήσει για τον τρόπο που είχα αποδώσει τις απαντήσεις του. Το φύλαξα σαν θησαυρό. Είχε θυμάμαι προθυμοποιηθεί να με συστήσει σε κάποιες πρωινές εφημερίδες. Με δική του πρωτοβουλία... Πόσο συχνά άνθρωποι στο απόγειο της δόξας τους ενδιαφέρονται για τους νέους; Για την πρόοδο και την αποκατάστασή τους; Δεν είχα δεχτεί τη βοήθειά του, ήταν για μένα αρκετή η πρόθεση και τα καλά λόγια. Αν υπάρχει más allá, τότε θα υπάρχει σίγουρα μια θέση όμορφη για τον Τάσο Αθανασιάδη.

Disabled photos για disabled stories

Διαβάζοντας τις Disabled Stories του Αλέξη Σταμάτη, μου ήρθε στο μυαλό κάποια από τις "περίεργες" στιγμές των φετινών μου διακοπών. Όταν έπεσε το μάτι μου σε αυτήν την πινακίδα, που τόσο σκληρά αλλά και τόσο δίκαια προσπαθούσε να διεκδικήσει και να προστατεύσει το δικαίωμα των ανθρώπων με κινητικά προβλήματα για μια θέση parking.

"Αν θες τη θέση μου, πάρε και την αναπηρία μου."

Έμεινα εκεί κολλημένη για 10' και παρακολουθούσα τους αυτοκινητιστές. Κάποιος πάρκαρε. Βγήκε, είδε την πινακίδα, μπήκε στο αυτοκίνητό του και απομακρύνθηκε. Φοβήθηκε; Ποιός ξέρει... Ο επόμενος δεν νοιάστηκε. Όταν βγαίνοντας έπεσε το μάτι του στην πινακίδα, έκανε ένα ενοχλημένο μορφασμό και συνέχισε αδιάφορα το δρόμο του για το απέναντι bistrot.

Να παίξουν τα λαούτα

 

Τα λαούτα του Albaicín της Granada παίζουν για το αστέρι* του Enrique Morente, την 25χρονη Estrella. Η φωνή της μπορεί ακόμα να μην έχει αποκτήσει αυτήν την βαθειά χροιά που έρχεται με την ωριμότητα και απαιτείται για την ιδιαίτερη ερμηνεία του flamenco puro, έχει πάντως το ταλέντο, τα γονίδια αλλά και τις γνώσεις για να εξελιχθεί σε σπουδαία cantaora μεγαλώνοντας.

Εδώ τραγουδά μία Zambra, σε μουσική από το El gitanillo errante του Luis Mejías. "Φύγε από το παράθυρο γιατί θέλω να αναπνεύσω. Η ανάσα μου όμως είναι από φωτιά και μπορεί να καείς." Και συνεχίζει με πείσμα, απελπισία, πάθος: "Τί θέλεις από μένα; Τί θέλεις από μένα; Όταν ακόμα και το νερό που πίνω, πρέπει να το ζητήσω από σένα;"... Η zambra έχει τις ρίζες της σε μοζαραβικά ακούσματα, στις jarchas αλλά και σε παλιά σεφαραδίτικα τραγούδια. Οι ρίζες και το παρελθόν μιας χώρας, «κλεισμένα» σε ένα χορό του δρόμου και ένα τραγούδι: Μαυριτανοί, Ισπανοί, Εβραίοι σε μία αρμονική –για αρκετούς αιώνες- συνύπαρξη. Στην πιο πρόσφατη ιστορία, ιδιαίτερα αγαπητή έγινε η zambra γύρω στο 1940-50, με τον Manolo Caracol και την Lola Flores να ξεχωρίζουν και τότε απέκτησε μια θεατρική μορφή. Σήμερα η αρχικά μαυριτάνικη γιορτή και αργότερα ο παλιός χορός που αποτελείτο από τρία μέρη (alboreá, cachucha και mosca) που συμβολίζουν τις σημαντικές στιγμές του τσιγγάνικου γάμου έχει εξελιχθεί σε ένα ιδιαίτερα τουριστικό θέαμα από τους gitanos της Ανδαλουσίας, στις σπηλιές του Sacromonte στην Granada. Εκεί που η María La Canestera στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα γέμιζε θαυμασμό με την zambra και το χορό της από τους ανθρώπους της τέχνης και του θεάματος ως και τον βασιλιά Alfonso XIII, που θεωρούσαν υποχρεωτική τη στάση στην σπηλιά της για να πάρουν μια γεύση από μια μοναδική καλλιτέχνιδα του flamenco.

Ας επιστρέψουμε όμως στο σήμερα και στην Estrella Morente. Τραγουδίστρια του flamenco, γέννημα θρέμμα granaína, κόρη του Δάσκαλου (με Δ κεφαλαίο για τον μουσικό κόσμο)του flamenco Enrique Morente και της χορεύτριας Aurora Carbonell, ανηψιά του cantaor Antonio Carbonell και του κιθαρίστα José Carbonell, ανατράφηκε σε ένα περιβάλλον γεμάτο από μουσική, χορό και flamenco, περιτριγυρισμένη από την πρώτη στιγμή από καλλιτέχνες. Στα 17 της, την άνοιξη του 97, έκανε το ντεμπούτο της μπροστά στο μαδριλένικο κοινό και κατάφερε να ανοίξει την πόρτα της επιτυχίας, αφού τους άφησε όλους άφωνους. Δεν μπορούσαν να πιστέψουν ότι μια πιτσιρίκα προσέγγιζε με τέτοιον τρόπο μια seguiriya, ένα soleá, μια taranta... Η Estrella (Αστέρω ελληνιστί;) γεννήθηκε για να τραγουδά και είναι και αυτό που θέλει να κάνει στη ζωή της. «Παίρνω πράγματα από τον πατέρα μου, αλλά μου αρέσουν όλοι, και οι παλιοί και οι καινούργιοι». Βιολογικό παιδί του Enrique, πνευματικό παιδί της La Niña de los Peines, το πάθος της και το ίνδαλμά της. «Νομίζω ότι η La Niña είναι η πιο σπουδαίο cantaora της ιστορίας του flamenco». Θυμάται στιγμές που όταν ήταν σχεδόν μωράκι ακόμα και προσπαθούσε να κοιμηθεί, ο παππούς της ο Montoyita έπαιρνε την κιθάρα του και για να την ησυχάσει της τραγουδούσε ένα compás, ενώ εκείνη τον συνόδευε μιξοκλαίγοντας. «Στα 8 μου τραγούδησα μια Taranta και στην κιθάρα έπαιζε ο Sabicas, δεν θα το ξεχάσω ποτέ στη ζωή μου». Λένε ότι όταν την άκουσε ο Sabicas να τραγουδά, συγκινήθηκε τόσο που τα δάκρυα τον εμπόδισαν να ολοκληρώσει το τραγούδι στην κιθάρα του. Κάτι παρόμοιο συνέβη και στον δυστυχώς πρόωρα «φευγάτο» τραγουδιστή sufí, τον Nusrat Fateh Ali Khan όταν άκουσε την Estrella να τραγουδά και αναγνώρισε το χάρισμά της φωνής της που αγγίζει την καρδιά.

Η Carmen Linares στο Teatro de la Maestranza της Sevilla, κατά τη διάρκεια ενός αφιερώματος στην La Argentinita είπε για την Estrella: "Aυτή η μικρή θα μας ξεπεράσει όλους". Το σίγουρο είναι ότι αυτήν την στιγμή η «Αστέρω» αντιπροσωπεύει την ελπίδα και την ανανέωση. Γιατί δεν της αρκεί να είναι η «ουρά» και η κακομαθημένη κόρη της κορυφής των ανανεωτών της σύγχρονης μουσικής, του Enrique Morente, που κατάφερε να συνδυάσει το flamenco με βουλγάρικες φωνές, βυζαντινή μουσική και trash metal. Παλεύει και η ίδια, με αυτήν την προνομιακή φωνή στην οποία ξεχωρίζει η χροιά της κούνιας της του flamenco, αλλά και αυτές της jazz, των blues και των fados, επιδιώκει να ανοίγεται σε διαφορετικά ακούσματα, να πειραματίζεται, να μελετά και να ρισκάρει. Έχει γράψει 3 προσωπικούς δίσκους, έχει κάνει αρκετές συμμετοχές σε δίσκους άλλων καλλιτεχνών και η παρουσία της σε κονσέρτα ανά τον κόσμο έχει εντυπωσιάσει τους aficionados του flamenco. Πρόσφατα συμμετείχε και στην τελευταία ταινία του Carlos Saura που είδαμε στο Τριανό, την Iberia. Τα έχει όλα: φωνή, ταλέντο, έμφυτη αίσθηση του ρυθμού, πάθος, καρδιά, εξυπνάδα (όπως φαίνεται από τα μέχρι στιγμής βήματά της), μεγάλη ομορφιά και γονίδια σπουδαίων καλλιτεχνών.

Στο τελευταίο της cd με τίτλο Mujeres (γυναίκες), η Estrella αφιερώνει τη δουλειά της σε καλλιτέχνιδες του τραγουδιού και του σινεμά, που την άγγιξαν και την επηρέασαν στον τρόπο που τραγουδά. Στις μεγάλες του flamenco La Niña de los Peines, La Perla de Cádiz, La Repompa και στην Carmen Linares. Τραγουδά για την Chavela Vargas το "La noche de mi amor" και κλείνει το τραγούδι με ένα τελείως δικό της τρόπο, εξισορροπώντας έτσι το τελικό αποτέλεσμα. Μας θυμίζει την Imperio Argentina με το "Ay Mari Cruz", τη Susana Renaldi στο "Nostalgias" που αγαπήσαμε από τις γιαγιάδες Κουβανές αδερφές Faez. Tραγουδά το "Volver" του Carlos Gardel, το κεντρικό τραγούδι-μουσικό θέμα της ομώνυμης τελευταίας ταινίας του Almodóvar και το αφιερώνει στην Penélope Cruz. Και κλείνει με το "Ne me quitte pas" του Jacques Brel, όπως το ερμήνευσε η Nina Simone. Αυτό θα έλεγα ότι είναι και το λιγότερο επιτυχημένο τραγούδι του δίσκου, ίσως γιατί δεν της πάνε τα γαλλικά, ίσως γιατί φυλάκισε την φωνή της και περιόρισε τον τρόπο που το τραγούδησε, χωρίς να βάλει έτσι την προσωπική σφραγίδα της. Βαρειά προφανώς η σκιά της Nina.

Σταν 5 χρόνια από την προηγούμενη δισκογραφική δουλειά της, είναι φανερό το πόσο έχει ωριμάσει σαν cantaora. Συνεχίζει να έχει γλυκιά και μελωδική φωνή και χρώμα, αλλά όταν ερμηνεύει με την φωνή της την ποτισμένη από το άρωμα του flamenco τραγούδια όπως το “Nostalgias” ή το “Vuelvo al sur”, στέκεται άνετα στο ύψος των μεγάλων του τραγουδιού.

Σε αυτό το site υπάρχουν 2 videos από την παρουσίαση δίσκου της. Στο ένα ερμηνεύει στο παλκοσένικο με τη συνοδεία του Grupo de Laúdes del Albaicín και με gitanas από την Madrid και την Granada την "Zambra" και στο άλλο το "Volver" από την ταινία του Almodóvar που έκανε την επίσημη πρώτη της την Τετάρτη στο Κολλέγιο Αθηνών, στα πλαίσια του Φεστιβάλ Κινηματογράφου. Νομίζω ότι αυτό που κάνει την Estrella να ξεχωρίζει είναι ότι πρόκειται για καλλιτέχνιδα που μπορεί να απευθυνθεί και να επικοινωνήσει με πολλά είδη κοινού. Και το δείχνει αυτό μέσα από την τελευταία δουλειά της. Εκτός από εκφραστική φωνή, έχει και πολύ δυνατή κίνηση, γεμάτη χάρη αλλά και με το πάθος του flamenco να πρωτοστατεί. Μια μικρή γεύση σε αυτά τα videos.

 

Η ίδια λέει για την καλλιτεχνική πορεία της: «Ακόμα δεν είμαι παρά μόνο η σκιά αυτού που θέλω και μπορώ να γίνω». Να έχει δίκιο άραγε;

Εδώ μια πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη εφ΄όλης της ύλης, με αφορμή τον τελευταίο δίσκο της. Στα ισπανικά.

* αστέρι (Αστέρω;) = (ισπανιστί) Estrella

Η συνέχεια επί της οθόνης

Δυσκολίες με τον blogger, αδυναμία ή καθυστέρηση στο να "σηκώσω" φωτογραφίες λόγω μεγάλου και "φορτωμένου" blog, με οδήγησαν στο δεύτερο μέρος του Sobreviviendo .

Καλό Φθινόπωρο λοιπόν και από εδώ.

Τους γράφει όλους στα παλιά του τα παπούτσια και συνεχίζει τον αγώνα

Ο Andrés Manuel López Obrador δεν δέχεται την απόφαση του Εκλογικού Δικαστηρίου για την εκλογή του Calderón ως Προέδρου του Μεξικό και τον χαρακτηρίζει σαν "πρόεδρο παράνομο, κάλπικο ανδρείκελο".

Στην πλατεία του Zócalo, στις 16 Σεπτέμβρη, ανακοίνωσε ότι θα γίνει δημοκρατική εθνική συνέλευση κατά τη διάρκεια της οποίας "θα συγκροτηθεί μία κυβέρνηση που θα έχει την απαραίτητη νομιμοποίηση ώστε να επανιδρύσει την Δημοκρατία και να αποκαταστήσει την Συνταγματική Τάξη".

Διαβεβαιώνει τον κόσμο ότι θα συνεχίσει τον αγώνα του και μετά την απόφαση του Tribunal Electoral del Poder Judicial de la Federación (TEPJF) να ανακυρήξει τον Felipe Calderón Hinojosa σαν τον νέο εκλεγμένο Πρόεδρο του Μεξικό, ο Obrador κατηγoρεί τους δικαστές ότι δεν επέδειξαν ζήλο και ότι δεν είχαν την αξιοπρέπεια να δράσουν σαν άνθρωποι ελεύθεροι.

Τί θα γίνει άραγε την 1η Δεκέμβρη στο Μεξικό, επίσημη πρώτη της ανάληψης των καθηκόντων του νέου Προέδρου;