Βάζει τελεία μετά 50 χρόνια συγκλονιστικής παρουσίας στο Λατινοαμερικάνικο Τραγούδι

"Το Μεξικό κοιμάται, αλλά περιμένετε να ξυπνήσει και θα δείτε τί τρομάρα θα πάρουν όλοι".

H θρυλική τραγουδίστρια Chavela Vargas αποχαιρέτησε την 1η του Οκτώβρη τη σκηνή και το τραγούδι σε μία συναυλία στην αγαπημένη της Πόλη του Μεξικό, έχοντας ολοκληρώσει πλέον μισό αιώνα καλλιτεχνικής παρουσίας σε διεθνές επίπεδο.

Η Isabel Vargas Lizano γεννημένη το 1919 στην Κόστα Ρίκα, έγινε διάσημη τραγουδώντας για το Μεξικό, την χώρα της καρδιάς της. Εκεί αποφάσισε να κλείσει και την καρριέρα της φορώντας το παραδοσιακό κόκκινο πόντσο, στο Teatro de la Ciudad, παρέα με 7 γυναίκες από τον μεξικανικό χώρο του θεάματος, οι οποίες έτσι θέλησαν να την τιμήσουν και να αναγνωρίσουν τα 50 χρόνια της πορείας της Chavela.

H ερμηνεύτρια της "Macorina" ανακοίνωσε ότι "φεύγει" αλλά ότι αφήνει στη θέση της την μεξικανοαμερικανικής καταγωγής τραγουδίστρια Lila Downs . Η Lila νομίζω ότι έχει τραγουδήσει και στην Χαλκιδική στο φεστιβάλ του Sunny Beach πριν μερικά χρόνια και σίγουρα γνωρίζουμε καλά τη δισκογραφία και αγαπούμε τη δουλειά της στα μέρη μας.

Στην σκηνή υποδέχτηκε την Chavela η μαέστρος Rebeca de Alba αποκαλώντας της "η γυναίκα που έκανε γνωστή την μεξικανική μουσική σε όλον τον κόσμο" και στη συνέχεια την οδήγησε σε μία λευκή πολυθρόνα στην μία άκρη της σκηνής, από όπου η γιαγιά Chavela παρακολούθησε το αφιέρωμα.

Η πρώτη που την τίμησε με την τέχνη της ήταν η ηθοποιός και χορεύτρια Yolanda Montes "Tongolele", ερμηνεύοντας υπό τους ήχους των τυμπάνων του Grupo Kairaiba έναν από τους χορούς που έκαναν την Chavela γνωστή και αγαπητή στις ταινίες της χρυσής εποχής του μεξικανικού Κινηματογράφου, στα μέσα του προηγούμενου αιώνα. Η Chavela ενθουσιασμένη με την σπασμένη πια φωνή της φώναζε "τί νύχτα, τί άλλο ακόμα θα δούμε!"

Αμέσως μετά, ντυμένη στα λευκά, εμφανίστηκε η ηθοποιός του μεξικανικού σινεμά Elsa Aguirre και τραγούδησε το "Flor de azalea", το "Motivo" και το "Solamente una vez". Η τραγουδίστρια των boleros Imelda Miller τόνισε ότι η Chavela είναι μία από τις πιο σπουδαίες ερμηνεύτριες της παραδοσιακής canción ranchera και τραγούδησε με τη σειρά της την "Franqueza" και το "No sufras más".

Την Lila Downs την υποδέχτηκε στη σκηνή η ίδια η Chavela, με τα ακόλουθα λόγια - "διαθήκη": "Εγώ πια φεύγω γιατί τα χρόνια περνούν, έρχεται όμως στη θέση μου μία κυρία που ονομάζεται Lila Dawns". "Εσείς δεν φεύγετε, πάντα θα είστε μαζί μας", απάντησε συγκινημένη η Lila και της αφιέρωσε την "La tequilera" και το "Que bonito amor", τραγούδια που όπως είπε άκουγε όταν ήταν πιτσιρίκα στην Oaxaca, στον πολύπαθο Νότο.

Συνοδευόμενη από δυο κιθαρίστες και τον μουσικό Jorge Reyes, η Chavela τραγούδησε την "María tepozteca" και το "Piensa en mi", που έγινε γνωστό στην Ελλάδα από ταινία του Almodóvar, ερμηνευμένο από την Luz. "Πολύ όμορφα περάσαμε το σημερινό βράδυ, αλλά αύριο, ποιος ξέρει" είπε πριν αποχαιρετήσει για πάντα τη σκηνή με την "Macorina". Οι τελευταίες της κουβέντες ήταν: "Ζήτω η μεξικανική μουσική! Το Μεξικό κοιμάται, αλλά περιμένετε να ξυπνήσει και θα δείτε τι τρομάρα θα πάρουν όλοι".

Στο τέλος της συναυλίας, οι αρχές του Gobierno del Distrito Federal αποκάλυψαν μία πλάκα για τα 50 χρόνια καριέρας της Chavela Vargas και ο κόσμος την αποχαιρέτησε όρθιος, ανάμεσα σε επευφημίες και ξέφρενο παρατεταμένο συγκινητικό χειροκρότημα.

Δεν μπορέσαμε τελικά να δούμε και να ακούσουμε την Chavela Vargas από κοντά. Ελπίζω κάποια στιγμή η ΕΡΤ να δείξει κάποια μαγνητοσκοπημένη συναυλία της, στα πλαίσια ίσως κάποιου αφιερώματος. Τέτοιοι καλλιτέχνες πρέπει να τιμούνται και να γίνονται γνωστοί στο ευρύ κοινό, για να γινόμαστε όλοι λίγο καλύτεροι.

Στην ταινία Τσιγγάνικο Καραβάνι, που είδαμε πριν λίγες μέρες στα πλαίσια του Φεστιβάλ Κινηματογράφου στην Αθήνα, η Σπανιόλα Τσιγγάνα Juana La Del Pipa, τραγουδίστρια και χορεύτρια του flamenco, έλεγε για το duende: "είναι αυτό που σε κάνει να νοιώθεις ξαφνικά ότι κρυώνεις, αυτή η ανεξήγητη ανατριχίλα, το κλάμμα μαζί με το γέλιο, αυτό τελικά είναι το duende". Η Chavela με την βραχνή φωνή και τον χαρισματικό τρόπο ερμηνείας της μας κάνει να το νοιώθουμε, αυτό το άπιαστο, εύθραυστο αλλά ταυτόχρονα τόσο διαπεραστικό και ακαταμάχητο duende.

Εδώ την ακούμε στον Σταυρό της Λησμονιάς, από συναυλία της στο Carnegie Hall το 2004.

Από το ίδιο cd εδώ την ακούμε στα Απλά Πράγματα, που η ίδια προλογίζει με τα σπασμένα αγγλικά της σαν το πιο όμορφο τραγούδι στον κόσμο.