Monday, May 11, 2009

Ciao Mortali! - Tonino Carotone


Χαμογελώ με την προχειρότητα που φαίνεται να χαρακτηρίζει τις πράξεις μας, στην Ελλάδα του 2009. Ενα μικρό παράδειγμα είχε σαν αφορμή τις πρόσφατες εμφανίσεις -με εξαιρετική απήχηση στο κοινό, όπως με διαβεβαίωσαν φίλοι που βρέθηκαν στην Αυλαία χθες- του χαρισματικού επικοινωνιακού Tonino Carotone στην Αθήνα τις προηγούμενες ημέρες.

Σε γνωστό -και αγαπητό σε εμένα- ραδιοφωνικό σταθμό που παίζει μουσική από όλον τον κόσμο, ακούω συνέχεια το διαφημιστικό σποτ των συγκεκριμένων συναυλιών με μουσικό χαλί την παλιά μεγάλη επιτυχία του Tonino Me cago en el Amor.

Μέχρι εδώ καλά, για να τον αναγνωρίσει ο κόσμος και να πουλήσει εισιτήρια χρειάζεται ένα από τα τραγούδια που θεωρούνται σήμα-κατατεθέν του.

Για ποιό λόγο όμως στη διάρκεια του προγράμματος τον τελευταίο μήνα, επιμένουν να επαναλαμβάνουν χιλιοπαιγμένα κομμάτια από αυτό το άλμπουμ του; Απλά γιατί δεν έχουν ενημερωθεί για το καινούργιο του cd, το οποίο πρωτοπαρουσίασε στην Αθήνα στο Half Note τον περασμένο Νοέμβριο. Ξαναζεσταμμένο και χιλιοχωνεμένο ψωμάκι, όταν υπάρχει φρέσκο και λαχταριστό; Από τη στιγμή που διαφημίζετε τον ερχομό του, δεν θα έπρεπε να ενημερωθείτε και για την δισκογραφία του αγαπητοί παρουσιαστές μουσικών εκπομπών και λοιποί υπεύθυνοι; Βαριέμαι πια να ακούω τα ίδια και τα ίδια. Δεν είναι δουλειά όσων εργάζονται στο ραδιόφωνο σαν μουσικοί παραγωγοί ή δεν ξέρω τί άλλο, να ενημερώνονται και να ενημερώνουν; Να εμπλουτίζουν το ρεπερτόριο του σταθμού τους με ρυθμούς ελαφρώς ταχύτερους από αυτούς μιας υπέργηρης χελώνας;

Επίσης... Κυριακή πρωί... ακούω στον γνωστό σταθμό το ίδιο διαφημιστικό σποτ, για τις συναυλίες που έγιναν την Παρασκευή και το Σάββατο. Αναρωτιέμαι... μήπως λόγω ενδιαφέροντος του κόσμου θα δωθεί μια επιπλέον συναυλία και απλά χρησιμοποιούν το παλιό διαφημιστικό; Μήπως είναι ευκαιρία να τον απολαύσουμε και σήμερα από κοντά; Τηλεφωνώ στο χώρο που εμφανίστηκε ο Tonino και μου λένε πώς όχι, δεν θα υπάρξει νέα εμφάνιση και με πολύ χαρά με διαβεβαιώνουν ότι έσκισε για άλλη μια φορά και κατάφερε να ξεσηκώσει το κοινό του. Τώρα γιατί στον ραδιοφωνικό σταθμό συνεχίζουν να διαφημίζουν συναυλίες που ήδη έγιναν... μόνο εκείνοι το γνωρίζουν.

Θα μου πείτε... αυτά είναι πταίσματα... μικρά λαθάκια στην οργάνωση. Μπορεί. Είναι όμως ενδεικτικά ενός κλίματος, της κατάστασης στον Δημόσιο Τομέα -και ίσως όχι μόνο- και εκπέμπουν σε εμένα τουλάχιστον δυσλειτουργία και έλλειψη ενθουσιώδους επαγγελματισμού. Και με κάνουν να θλίβομαι ελαφρώς.

O Tonino Carotone λοιπόν, κυκλοφόρησε τον περασμένο Νοέμβριο στην ιταλική αγορά το νέο του άλμπουμ με τίτλο Ciao Mortali!. Αυτό που μου έκανε εντύπωση όταν το πρωτοπαρουσίασε στην Αθήνα την ίδια εποχή ήταν ότι αν και μας ήταν άγνωστα τα τραγούδια, βρεθήκαμε οι περισσότεροι πολύ γρήγορα να τα σιγοψιθυρίζουμε μαζί του και να κρατάμε το ίσο στα ρεφραίν. Παρά το ακατάλληλο του χώρου για τέτοιου είδους συναυλίες, τις μεγάλες ηλικίες και το τελείως διαφορετικό ύφος της πλειοψηφίας του κοινού -που έχω την αίσθηση ότι είναι κοινό του μαγαζιού και όχι των καλλιτεχνών που το επισκέπτονται, ιδίως όσοι βρίσκονται στα γύρω από τη σκηνή τραπέζια έχουν συνήθως μια βαρεμένη και ελαφρώς "ξινισμένη" έκφραση στο πρόσωπό τους- ο κόσμος ενθουσιάστηκε και το έδειξε με την έντονη συμμετοχή, το τραγούδι, το χορό και -γιατί όχι- το χοροπηδητό μετά ζωηρών χειροκροτημάτων.

Γιατί αυτός τελικά είναι ο Tonino Carotone. Οσοι δεν τον έχουν δει και ακούσει ποτέ από κοντά, ίσως βλέπουν έναν όχι τόσο καλλίφωνο ή ιδιαίτερα προικισμένο Ισπανό Τσάκωνα, που πιθανότατα εμπαίζει το κοινό. Είναι και αυτά στην επιφάνεια, αλλά στην ουσία είναι ένας απρόβλεπτος σύγχρονος μελωδός-τραγουδοποιός, ένας βάρδος βγαλμένος από ένα παραμύθι ή ένα κόμικ, που έχει το ταλέντο να κάνει τον κόσμο να χαίρεται και να προβληματίζεται και να θλίβεται και να χορεύει και να σκέφτεται και να βγαίνει από τον καθημερινό εαυτό του κάποιες μικρές στιγμές. Τα λόγια των τραγουδιών του, αν και φορές ακούγονται αφελή και περιπαιχτικά, έχουν συνήθως να μας πουν κάτι και σε δεύτερο επίπεδο και η μελωδικότητα είναι πάντα εκεί για να μας χαϊδέψει, χαρακτηριστικό συνοδευτικό της ιδιόρρυθμης σκληρής, ειρωνικής αλλά και ζεστής φωνής αυτού του πολύ έξυπνου Βάσκου, που δεν φαίνεται να παίρνει τη ζωή στα σοβαρά, χωρίς όμως και να την εξευτελίζει ταυτόχρονα.

Στο Ciao Mortali! ο Carotone χρησιμοποιεί ό,τι φέρνει στις μουσικές μνήμες και αποσκευές του. Από Almodóvarικά στοιχεία στο Pornofútbol που τραγουδά με τον Manu Chao, μέχρι την αγαπημένη Rumba Catalana (που μας πετά όλους όρθιους) στο La parienta, και τα αργεντίνικα τάνγκος στο De vuelta a Buenos Aires. Ενδιαφέρουσα και η πιο φάνκυ εκδοχή του No volveremos más. Ελαφρώς θλιμμένο το La Cama, αν και παραινετικό, αφού τελειώνει ξεκαθαρίζοντας "αν θέλεις να είσαι λίγο πιο ευτυχισμένη έλα μαζί μου. Η καρδιά που σου τραγουδά από το παράθυρο δεν θα σε περιμένει. Εγώ σε περιμένω στο κρεββάτι." Ίσως τους πιο σημαντικούς στίχους αυτούς του άλμπουμ τους ακούμε στο Atapuerca, όπου ο Tonino με την βοήθεια των Gogol Bordello μας θυμίζουν ότι "χάνονται εύκολα οι ρίζες της ανθρωπότητας, θάβουμε την μνήμη στο σκοτάδι, ενώ στις κρυμμένες σπηλιές (όπως αυτές της Atapuerca στην επαρχία του Burgos στην Ισπανία) υπάρχουν τόσοι θησαυροί και μουσική που δεν νοιώθουμε γιατί είμαστε κουφοί, ζώα χωρίς ένστικτο σε αυτήν την κοινωνία όπου στο τέλος θα τα χάσουμε όλα όπως είναι φυσικό". Χορευτικό και ξεσηκωτικό το Frenomotor, όπου "καλύτερα να πεθάνεις παρά να χάνεις τη ζωή σου... αν μου πεις πως ναι με σκοτώνεις, αν μου πεις πως όχι πεθαίνω". Το αγαπημένο μου κομμάτι από το Ciao Mortali! και αυτό που πιστεύω ότι φέρνει πιο έντονα στην μουσική αλλά και στους στίχους το μοναδικό στίγμα του Tonino Carotone είναι το Il Santo. Μαζί με το ιταλιάνικο φολκ-ροκ γκρουπ των Bandabardó, ο Carotone σχολιάζει με τον δικό του τρόπο την θρησκεία και τις αγιοποιήσεις, σε ένα τραγούδι που ενώ έγραψε αρχικά πριν χρόνια αποφάσισε να το ερμηνεύσει δημόσια τώρα, αφιερώνοντάς το στον κιθαρίστα του Rober που πέθανε λίγο μετά μια συναυλία που είχαν δώσει στο Burgos το 2007. Ελαφρώς βλάσφημο, χαρούμενο και μελαγχολικό ταυτόχρονα, θρασύ αλλά και γεμάτο ευαισθησία, το τραγούδι αναφέρεται σε έναν άγιο πότη που έπεσε από τον ουρανό και που με την κιθάρα του μας έδινε την ευλογία του. Εναν άγιο, που χάρη σε τύπους σαν αυτόν δεν θα λείψει ποτέ το φως που φωτίζει τις γωνιές αυτού του κόσμου του τόσο ερμητικά κλειστού.



Tonino Carotone - Il santo

Tonino Carotone - De vuelta por Βuenos Αires

Tonino Carotone - La parienta (¡Viva Rumba Catalana!)

No comments: