Ana María Shua : Ονειροπαγίδα

ΟΝΕΙΡΟΠΑΓΙΔΑ

της ΑΝΑ ΜΑΡΙΑ ΣΟΥΑ,

σε μετάφραση Άννας Βερροιοπούλου,

εκδ. Απόπειρα

Τι είναι η ζωή; Μια φρενίτιδα.
Τι είναι η ζωή; Μια ψευδαίσθηση,
Μια σκιά, μια φαντασία,
και το πιο μεγάλο αγαθό μικρό είναι.
Γιατί όλη η ζωή είναι ένα όνειρο,

και τα όνειρα, όνειρα είναι και αυτά.

Από το θεατρικό έργο του Καλδερόν δε λα Μπάρκα Η ζωή είναι όνειρο

------------------------------------------------

73

Παρακούσατε την εντολή μου , είπε ο Κύριος στον Αδάμ και την Εύα. Και δίχως να τους δώσει άλλη ευκαιρία τους ξύπνησε μονομιάς.

Από την Ονειροπαγίδα της Άνα Μαρία Σούα

---------------------------------------------------

Δυο σταθερές της ισπανόφωνης κουλτούρας έρχεται να συνδυάσει και να εμπεδώσει η συλλογή 250 μικροδιηγημάτων Ονειροπαγίδα της σύγχρονής μας διάσημης και πολυμεταφρασμένης Αργεντινής συγγραφέως (γεν. το 1951) Ana María Shua: την αντιμετώπιση της ζωής ως ονείρου, πολύ χαρακτηριστική του ισπανικού μπαρόκ, που δεν παύει να αναβιώνει ως επανερχόμενο μοτίβο σε πολλούς ισπανόφωνους συγγραφείς κατά εποχές. Και τη συνεπή και συνεχή καλλιέργεια, πάντα με πάθος, της μικρής φόρμας -του «διηγήματος που διαβάζεται σε μια καθισιά», όπως έλεγε κι ο Έντγκαρ Άλλαν Πόε- στην οποία έχουν θητεύσει με λαμπρές επιδόσεις ουκ ολίγοι «μεγάλοι» της ισπανόφωνης λογοτεχνίας (Μπόρχες, Μοντερόσο, Ρουμπέν Νταρίο κά). Μια συλλογή ισπανόφωνων μικροδιηγημάτων με τον τίτλο Mini71Cuentos, και μια συλλογή ισπανόφωνου ερωτικού μικροδιηγήματος με τον τίτλο Βγάλε ένα φύλλο –εκδόσεις Σιδέρη και οι δύο-  σε συλλογικές μεταφράσεις υπό την επίβλεψη του Κων/νου Παλαιολόγου ήρθαν κι άνοιξαν το δρόμο πριν λίγα χρόνια. Η Ονειροπαγίδα, στην πιστή όσο και δημιουργικά ευρηματική μετάφραση της Άννας Βερροιοπούλου, η οποία έχει μεταφράσει με επιτυχία και μεράκι ποίηση (Χουάν Ραμόν Χιμένεθ) και μυθιστόρημα (Μάριο ντι Μπενεντέτι) έρχεται να μας γνωρίσει μια ισπανόφωνη συγγραφέα που έχει χαρίσει στο είδος πέντε βιβλία!   

Ο ύπνος, τα όνειρα, η ονειροπόληση, όλα γίνονται υλικό για το οξυδερκές πνεύμα με το οποίο η συγγραφέας προσεγγίζει την πραγματικότητα και τη φαντασία. Το παράλογο με την παραδοξότητά του και η ποίηση με τη μαγεία της παντρεύονται στα κείμενα αυτά, που μηχανισμός τους είναι το αναποδογύρισμα της πραγματικότητας προκειμένου να σταθεί όρθια στα πόδια της, έχει γράψει για το βιβλίο  ο Αργεντίνος συγγραφέας Oscar Hermes Villordo.  

Η συγγραφέας εμπνέεται από το όνειρο και την παράξενη διαύγεια/ενάργεια που γεννά η αϋπνία, ας μην ξεχνάμε πως για μια περίοδο έτσι δημιουργούσε και ο Σαλβαδόρ Νταλί. Είπαμε, βαθιές και παραγωγικές είναι οι ρίζες του ονείρου στην ισπανόφωνη κουλτούρα ως πηγή έμπνευσης και ερμηνείας του κόσμου. «Γλαύκα εις Αθήνας» ήρθαν να κομίσουν κάποιοι Γάλλοι και Γερμανοί ρομαντικοί καθώς και ο υπερρεαλισμός στους καλλιτέχνες και συγγραφείς του ισπανόφωνου κόσμου.    

Η ανάγνωση του βιβλίου, αν του αφεθεί κανείς, οδηγεί συχνά σε κάτι σαν ονειροφαντασία. Μια πιο «συγκρατημένη» και διερευνητική ανάγνωση μας προσφέρει μια άλλη οπτική σε ό,τι αφορά μύθους του δυτικού πολιτισμού, παραμύθια και καθημερινές γνωστές και… αρκετά κοινές και αναγνωρίσιμες, αν και συχνά μη ομολογούμενες, καταστάσεις.  

Το βιβλίο είναι ένα από τα σημαντικά και ανεπανάληπτα σύγχρονα έργα του ισπανόφωνου κόσμου που αξιώθηκε να μεταφερθεί σωστά και στη γλώσσα μας τη χρονιά που μας πέρασε. Θα ήταν κρίμα να περάσει απαρατήρητο. Μπορεί κανείς να περάσει πολλές ώρες απόλαυσης ή/και στοχασμού μαζί του. Το γλυκόπικρο αδιόρατο χιούμορ του αφήνει μια παράξενη αλλά ευχάριστη αίσθηση.  

Νίκος Πρατσίνης